ތިލާވާ ކުރުމަކީ ޢަމަލީ ކަމެކެވެ. ތިލާވާކުރުން ރީތިކުރެވޭނީ ޢަމަލީގޮތުން ތަޖުރިބާތަކެއް ކުރެވިގެންނެވެ. ނުވަތަ ލިބިގެންނެވެ. ދެން އުފެދޭ ސުވާލަކީ މި ތަޖުރިބާތައް ހޯދާނީ ކިހިނެއްހެއްޔެވެ؟ މި ތަޖުރިބާތައް ހޯދަން ކުރަންވީ ކޮންމަސައްކަތެއް ހެއްޔެވެ؟

ރުޅި އަދަބުދެނީ އެމީހުންނަށްތޯ ނުވަތަ އޭނާއަށްތޯއެވެ؟ ރުޅިވެރިކަމާއި ނަފްރަތާއި ޙަސަދައިން ތިބާގެ ހިތް ސާފުކުރާށެވެ. އެހެނީ ރުޅިއަކީ ޝައިޠާނާގެ ކަމެކެވެ. ޙަސަދައިގެ އަލިފާނުގެ ސަބަބުން ތިބާގެ ހެޔޮޢަމަލުތައް އަނދާ ހުލިވެއެވެ. މީހަކު ތިބާއަށް ގެއްލުމެއް ދިނުމުގެ ސަބަބުން ތިބާގެ ހިތުގައި މީހަކަށް ރުޅިވެރިކަމެއް އޮވެގެން ދުވަހަކުވެސް ތިބާއަށް ހިންހަމަ ޖެހުމެއް ނުލިބޭނެއެވެ. އެކަމުގައި ދުވަސްތަކާއި ވަގުތުތައް ބޭކާރުކޮށް ނުލާށެވެ.

ބައެއް ބޭފުޅުން ދެކިލައްވާގޮތުގައި ޤުރްއާން ކިޔެވުމަކީ ވެސް އަޅުކަމެއްކަމުގައި ވާތީ، ޤުރްއާން ކިޔަވާއިރު ނަމާދުފަދައިން ޤިބުލައަށް ކުރިމަތިލައިން އިނދެ ކިޔެވުމަކީ އެ ކިޔަވާމީހާގެ ހިތުގައި ޤުރްއާން ކިޔެވުމަށާއި، އެޤުރްއާނަށް އޮންނަ ލޮތްބާއި، ޤަދަރު އިޚްތިރާމް އޮތްމިންވަރު ހާމަވެގެން ދާނެ ކަމެއްގެގޮތުގައެވެ.

ޒަމާނަށް އަންނަ ކޮންމެ ހެޔޮ އަދި ފަސޭހަ ބަދަލުތަކަކީ އަޅުގަނޑުމެން ވެސް އޭގައި ހިފައިން ކުރިޔަށް ދާންޖެހޭ ބަދަލުތަކެވެ. އެހެންނޫންނަމަ މުޖުތަމަޢުގައި ކަންކަން ކުރުމަށާއި އުޅުމާއި ގުޅުމަށް އުނދަގޫތަކެއް ކުރިމަތިވެގެން ދާނެއެވެ. ކިޔަވައިދެއްވާ މުދައްރިސުންނަކީ އެޒަމާނަކަށް އަންނަ ބަދަލުތަކަށް އެންމެ ފުރަތަމަ އަހުލުވެރިވާން ޖެހޭބައެވެ. އެހެން ނޫނީ އެ މުޖުތަމަޢަކަށް އެއިރެއްގައި އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ ހެޔޮ އަޘަރެއް ނުކުރާނެއެވެ.

ޤިޔާމަތް ދުވަހު އިންސާނާއާ ‏އެންމެ ފުރަތަމަ ސުވާލު ކުރެވޭނީ ނަމާދާ ބެހޭގޮތުންނެވެ. ސުވާލަކީ ތިބާ މި ސުވާލަށް ތައްޔާރު ތޯއެވެ؟

މީހުންގެ ތެރޭގައި ގަސްތުގައި ވައިބޭރުކުރުމަކީ އިސްލާމީ ރިވެތި އަދަބުތަކާ ޚިލާފުކަމެކެވެ. އަދި ވައިބޭރުވުމުން އެކަމާހެދި ހުނުމަކީ ނަހީވެގެންވާ ކަމެކެވެ.

ނިންޖަކީ އިންސާނާގެ ފުރާނަ އޭނާގެ ހަށިގަނޑުން ވަކިވާ ވަކިވުމެކެވެ. އެހެންކަމުން ނިދިން ހޭލައިގެން ނަބިއްޔާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ކުރައްވާ ދުޢާތަކުގެ ތެރޭގައި ވިދާޅުވެއެވެ. ((الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَحْيَانَا بَعْدَ مَا أَمَاتَنَا وَإِلَيْهِ النُّشُورُ)) މާނައީ: ”އެންމެހާ ޙަމްދު ތަޢުރީފެއް ޙައްޤުވެގެންވަނީ ﷲ އަށެވެ. އެކަލާނގެއީ އަޅަމެން މަރުގެންނެވުމަށްފަހު، އަޅަމެންނަށް ދިރުންދެއްވި ރަސްކަލާނގެއެވެ. އަދި (ކަށްވަޅުތަކުން) ތެދުވެގެން ދިޔުންވަނީ އެކަލާނގެ ޙަޟްރަތަށެވެ.“

މާތް ﷲ ކީރިތި ޤުރުއާނުގައި ވަޙީކުރައްވާފައިވެއެވެ. (سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ) [1] މާނައީ: ”އެއިލާހުގެ ހުސްޠާހިރުވަންތަކަމާއެވެ! އެއިލާހީ، އަލްމަސްޖިދުލް ޙަރާމުން، އަލްމަސްޖިދުލް އަޤްޞާއަށް އެކަލާނގެ އަޅާ، ރޭގަނޑުން ބައެއްގައި ގެންދެވި އިލާހެވެ. އެއީ އެތާގެ ވަށައިގެން، ތިމަންއިލާހު ބަރަކާތްލެއްވި ތަނެވެ.“

الحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العَالَمِينَ، وَالصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ عَلَى نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ أَجْمَعِينَ. މުސްލިމް ކޮންމެ މަޔަކާއި ބަފަޔަކުވެސް ދަރިންގެ ހިތުގައި ކީރިތި ޤުރްއާނަށް ލޯބިޖެއްސުމަށް ބޭނުންވާނެއެވެ. އަދި އެދަރިންނަކީ ޤުރްއާން ރީތިކޮށް ކިޔަވާ ޤުރްއާނަށް ލޯބިކުރާ ބަޔަކުކަމުގައި ވުމަށް އެދޭނެއެވެ. ދަރިން ޤުރްއާނަށް ލޯބި ވުމަކީ ހަމައެކަނި އެދަރިން ޤުރްއާނުގައިވާ އާޔަތްތަށް ހިތުދަސްކުރުމެއް ނޫނެވެ. އެހެނެއްކަމަކު އެއީ ޤުރްއާނުގައި ވަނީ ކޮންއެއްޗެއްކަން އެކުދިންނަށް ކިޔަވަމުން ދާވަގުތު އެނގިގެން ކިޔެވުމާއި، އޭގެ ސަބަބުން […]